5510 sayılı Kanun’un 4. Maddesinin Birinci Fıkrasının (a) ve (b) Bentleri Kapsamındaki Sigortalılar İle Sadece Genel Sağlık Sigortasına Tabi Sigortalıların Prime Esas Tutulacak Kazançlarına Dair Tebliğ’de;
“Görev yolluklarından ne anlaşılması gerektiği, işverenlerin sigortalılar için ödediği yollukların neleri kapsadığı, 6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun 3. maddesinde açıklanmıştır.
Buna göre, anılan maddede belirtilen yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve yer değiştirme masrafı niteliğinde yapılan ödemeler yolluk kapsamındadır.
Bu bakımdan, 5510 Sayılı Kanun’da sigortalılara bireysel iş sözleşmesine veya toplu sözleşmeye dayanılarak ve işveren tarafından sigortalının geçici bir görevle başka yere gönderilmesi veya görev yerini değiştirmesi dolayısıyla verilen ve yolluk kavramına giren ödemeler prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.” ibaresine yer verilmiştir.
İşletmeler, geçici görevle başka bir şehre gönderdikleri sigortalıları için yaptıkları ödemeleri, görev yollukları (harcırah) kapsamına alırken ya gerçek gider usulü (yani fatura karşılığı) veya harcırah usulünden birini tercih etme hakkına sahiptirler. Ancak, her iki usulün aynı anda uygulanması mümkün değildir. Yani seyahate giden personelin hem getirdiği faturalar kabul edilir, hem de harcırah verilirse, bu harcırahın tamamı ücret ödemesi olarak nitelendirilerek sigorta primine esas kazanca dahil edilecektir.
Belge karşılığı yapılan ödemler sınırlamaya tabi tutulmadığından sigorta primine esas kazanç açısından bir sorun bulunmamaktadır. Netice itibariyle sigortalıya nakit bir ücret verilmediğinden dolayı fatura karşılığında yapılan bu ödemeler prime esas olmayan kazançlar olarak dikkate alınacaktır.
Görev yolluğu (harcırah) adı altında yapılan ödemeler ile ilgili 6245 sayılı Kanun’un; 7. maddesinde, harcırahın verilmesinde memurun fiilen almakta olduğu aylık (Kurumların 1 – 4. derecelerdeki kadrolarında bulunanlardan kazanılmış hak aylık dereceleri daha düşük olanların işgal etmekte oldukları kadro) derecesi esas alınır.
33. maddesinde, “Bu Kanun gereğince verilecek yurt içi gündeliklerinin miktarı her yıl bütçe kanunları ile tespit olunur.”
39. maddesinde, “Resmi bir görevle memuriyet mahalli içinde bir yere gönderilenlere gündelik verilmez. Geçici bir görevle memuriyet mahalli dışındaki bir yere gönderilenlerden, buralarda ve yolda öğle (saat 13.00) ve akşam (saat 19.00) yemeği zamanlarından birini geçirenlere 1/3, ikisini geçirenlere 2/3 oranında ve geceyi de geçirenlere tam gündelik verilir.”
42. maddesinde, “Geçici bir görev ile başka bir yere gönderilenlere, görev mahalline varış tarihinden itibaren bu Kanun’a göre verilen gündelikler:
a) Yurt içinde bir yıllık dönem zarfında aynı yerde, aynı iş için ve aynı şahsa 180 günden fazla verilemez. İlk 90 gün için tam, takip eden 90 gün için 2/3 oranında ödenir.”
b) Yurtdışında ilk 180 gün tam ve müteakip günler için 2/3 oranında ödenir. Geçici görevlendirmelerde meydana gelecek ara vermeler bu müddetleri veya gündelik miktarını artırmaya neden olamaz.
hükümlerine yer verilmiştir.